สถานภาพตำบลหนองบัว อำเภอเมือง จังหวัดกาญจนบุรี
๑.๑ ข้อมูลพื้นฐาน / ข้อมูลทั่วไป
ตำบลหนองบัวเป็นตำบลเก่าแก่แห่งหนึ่งของอำเภอเมืองกาญจนบุรี โดยได้ชื่อว่าตำบลหนองบัว เนื่องจากว่าบริเวณใกล้วัดศรีอุปลาราม มีหนองน้ำซึ่งมีดอกบัวขึ้นอยู่มากมาย จึงทำให้ผู้ที่ผ่านไปมาเรียกว่า บ้านหนองบัว และมีการตั้งชุมชนมากขึ้นจนเป็นตำบลหนึ่งของอำเภอเมืองกาญจนบุรี ตำบลหนองบัวได้แบ่งพื้นที่ออกเป็น ๘ หมู่บ้าน สภาพพื้นที่โดยทั่วไปเป็นภูเขา ที่ราบเชิงเขา และที่ราบริมฝั่งแม่น้ำ มีแม่น้ำแควใหญ่ไหลผ่าน
๑.๑.๑ เขตพื้นที่ ตำบลหนองบัวมีมีพื้นที่จำนวน 23.5 ตารางกิโลเมตร โดยมีอาณาเขตติดต่อ ดังนี้
ทิศเหนือ ติดกับ ตำบลแก่งเสี้ยน อำเภอเมืองกาญจนบุรี จังหวัดกาญจนบุรี
ทิศใต้ ติดกับ ตำบลบ้านเก่า อำเภอเมืองกาญจนบุรี จังหวัดกาญจนบุรี
ทิศตะวันออก ติดกับ ตำบลหนองหญ้า อำเภอเมืองกาญจนบุรี จังหวัดกาญจนบุรี
ทิศตะวันตก ติดกับ ตำบลลาดหญ้า อำเภอเมืองกาญจนบุรี จังหวัดกาญจนบุรี
๑.๑.๒ เขตการปกครอง สามารถแบ่งออกเป็น ๒ ส่วน ดังนี้
เทศบาลตำบลหนองบัว ตั้งอยู่ที่ ๓๓/๓ หมู่ ๑ ตำบลหนองบัว อำเภอเมืองกาญจนบุรี จังหวัดกาญจนบุรี โดยเทศบาลตำบลหนองบัวมีพื้นที่ครอบคลุม ๔ หมู่บ้านคือ
หมู่ที่ ๑ ชุมชนห้วยหอยกาบ
หมู่ที่ ๒ ชุมชนท้ายตลาดหนองบัว
หมู่ที่ ๓ ชุมชนตลาดหนองบัว
หมู่ที่ ๘ ชุมชนตลิ่งแดง
องค์การบริหารส่วนตำบลหนองบัว ตั้งอยู่ที่ 199 หมู่ 4 ตำบลหนองบัว อำเภอเมือง จังหวัดกาญจนบุรี โดยองค์การบริหารส่วนตำบลหนองบัวมีพื้นที่ครอบคลุม ๔ หมู่บ้านคือ
หมู่ที่ ๔ บ้านพุพระ
หมู่ที่ ๕ บ้านพุเลียบ
หมู่ที่ ๖ บ้านป่านางเย้อ
หมู่ที่ ๗ บ้านพุประดู่
๑.๒ สถานภาพด้านสุขภาพ
– สถานพยาบาล จำนวน ๑ แห่ง คือ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลหนองบัว รับผิดชอบพื้นที่ทั้ง ๘ หมู่บ้าน
– อาสาสมัครสาธารณะสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) รับผิดชอบพื้นที่ทั้ง ๘ หมู่บ้าน
– ร้านขายยาแผนปัจจุบัน จำนวน ๒ แห่ง
๑.๓ สถานภาพด้านความเป็นอยู่
– การคมนาคม มีถนนลาดยาง ถนนคอนกรีตเสริมเหล็ก ถนนลูกรัง และสะพาน ร้อยละ ๘๐ ของพื้นที่
– ที่ทำการตำรวจชุมชน จำนวน ๑ แห่ง
– หน่วยป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย จำนวน ๒ แห่ง
– แหล่งน้ำสำหรับอุปโภคและบริโภค จากแม่น้ำแควใหญ่ ไหลผ่าน หมู่ที่ ๑,๒,๓,๘
– มีระบบน้ำประปา รวม ๘ หมู่บ้าน
– มีน้ำสะอาดดื่มและบริโภคเพียงพอตลอดปี รวม ๑,๘๘๕ ครัวเรือน ร้อยละ ๑๐๐
– หน่วยงานการกําจัดขยะมูลฝอยและสิ่งปฏิกูล จำนวน ๒ แห่ง
๑.๔ สถานภาพด้านการศึกษา
๑.๔.๑ ศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก 3 แห่ง
– ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านพุเลียบ
– ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กในโรงเรียนบ้านหนองบัว
-. ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กในความรับผิดชอบของเทศบาลหนองบัว
๑.๔.๒ โรงเรียนประถมศึกษา จำนวน ๔ แห่ง
– โรงเรียนบ้านพุเลียบ
– โรงเรียนบ้านหนองบัว
– โรงเรียนวัดศรีอุปราราม
– โรงเรียนสมาคมนักเรียนเก่าราชินี
๑.๔.๓ โรงเรียนมัธยมศึกษาตอน จำนวน ๑ แห่ง ได้แก่ โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยราชภัฏกาญจนบุรี
๑.๔.๔ สถาบันอุดมศึกษา จำนวน ๑ แห่ง ได้แก่ มหาวิทยาลัยราชภัฏกาญจนบุรี
๑.๕ สถานภาพด้านรายได้
๑.๕.๑ เกษตรกรรม
– อาชีพการเกษตร ประมาณร้อยละ ๘๐ ผลผลิตได้แก่ ข้าว อ้อย ยาสูบ ข้าวโพด และผลไม้ เป็นต้น
– ประกอบอาชีพอื่น ๆ อีกร้อยละ ๒๐ เช่น รับจ้าง ค้าขาย รับราชการ และงานด้านบริการต่าง ๆ
๑.๕.๒ การพาณิชยกรรม
– ตลาดเอกชน จำนวน ๒ แห่ง โดยมีผู้จําหน่ายสินค้าประมาณ ๙๐ ราย
– โรงงานอุตสาหกรรม จำนวน ๒ แห่ง โดยมีจำนวนคนงานรวม ๖๐ คน
– หอพักสำหรับนักเรียน / นักศึกษา จำนวน ๕๐ แห่ง
– สถานีเชื้อเพลิง จำนวน ๔ แห่ง
๑.๕.๓ การท่องเที่ยว และสถานบริการ
– วัดศรีอุปลาราม ซึ่งเป็นวัดที่มีชื่อเสียง มีพระเกจิชื่อดัง คือ หลวงปู่ยิ้มและหลวงปู่เหรียญ เป็นที่เคารพนับถือแก่คนทั่วไป
– สวนสาธารณะริมแม่น้ำแควใหญ่ (ท่าน้ำหนองบัว) ประกอบด้วย ลานกิจกรรม ลานจอดรถ สวนสุขภาพ เครื่องออกกําลังกาย หาดทราย สถานที่เล่นน้ำ และร้านอาหาร
– วัดถ้ำพุทธาวาส (วัดถ้ำขุนแผน) เป็นวัดที่ตั้งติดกับถ้ำขนาดใหญ่บนภูเขาสูง เชื่อกันว่าเป็นสถานที่
ที่ขุนแผนได้เอากุมารทองมาย่างในถ้ำแห่งนี้
– โรงแรม / ที่พัก จำนวน ๖ แห่ง ได้แก่ รสทิพย์ ธานี รีสอร์ท ,โรงแรมศิลากาญ ,กาญจน์เวลา รีสอร์ท ,เอยู รีสอร์ท ,บ้านสบายสบาย เกสท์เฮ้าส์ และ บ้านปลาดาว เกสท์เฮ้าส์
– ร้านอาหารและเครื่องดื่มที่ได้รับมาตรฐานท้องถิ่น/กรมอนามัย จำนวน ๗ แห่ง ได้แก่ คีรีมันตราเดอะเรสเตอรอง ,เดอะ วินเลจ ฟาร์มทู คาเฟ่ ,บ้านปลาดาว คาเฟ่ ,ก๋วยเตี๋ยวโบราณป้ามาศ ,ครัวลูกสาว ,ผัดไทยป้าบุญยิ่ง และร้านอาหารอีสานครัวร้อยเอ็ด
๑.๖ สถานภาพด้านการเข้าถึงบริการรัฐ
– บริการติดตาม อำนวยความสะดวก และให้ความรู้ด้านการรับเงินสงเคราะห์เบี้ยยังชีพแก่ผู้สูงอายุและคนพิการ แบ่งตามพื้นที่การปกครอง จำนวน ๒ แห่ง