ฐานข้อมูลท้องถิ่นกาญจนบุรี-สุพรรณบุรี

นายแพทย์พูนพิศ อมาตยกุล (พฤศจิกายน ๒๕๓๑)           ในการรวบรวมประวัติเพลงเขมรไทรโยคเพื่อจะทำสูจิบัตรงานครบรอบ 100 ปีครั้งนี้ ได้พยายามเป็นอย่างยิ่งที่จะค้นหาเอกสารเก่าบรรดาที่มีผู้รวบรวมหรือบรรยายไว้เกี่ยวกับเพลงเขมรไทรโยค รวมทั้งได้ค้นคว้าเกี่ยวกับแผ่นเสียงเพลงนี้ในอดีต เพื่อศึกษาว่า ทางบรรเลงและทางขับร้องของเพลงเขมรไทรโยคนั้น ได้มีการเปลี่ยนแปลงไปอย่างไรบ้าง ตลอดระยะเวลา 100 ปีที่ผ่านมา อาจารย์มนตรี ตราโมท ศิลปินแห่งชาติ กรุณาให้สัมภาษณ์ว่า

  ถนนหลักเมือง ตำบลบ้านเหนือ อำเภอเมืองกาญจนบุรี (อยู่ทางทิศตะวันออกของประตูเมือง) สมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงสร้างเมืองกาญจนบุรีขึ้นใหม่ ในบริเวณนี้เรียกว่า “หน้าเมือง” ศาลหลักเมืองคือมิ่งขวัญ เป็นหลักชัยศูนย์รวมจิตใจของประชาชนทั้งจังหวัด ด้วยความศรัทธาปูชนียสถานอันเป็นที่สิงสถิตของพระเสื้อเมือง พระทรงเมืองและพระหลักเมือง พระเสื้อเมือง คือเทวดาผู้คุ้มครองป้องกันภัย ทั้งทางบกทางน้ำจากอริราชศัตรู รักษาเมืองให้ร่มเย็นเป็นสุข พระทรงเมือง คือเทวดาผู้ดูแล กระทรวง

วัดถ้ำพุหว้า ตั้งอยู่ ตำบลหนองหญ้า อำเภอเมือง จังหวัดกาญจนบุรี เป็นถ้ำที่มีลักษณะเป็นห้องโถงขนาดใหญ่ หน้าถ้ำจะมีปราสาทหินทราย เป็นรูปแบบของศิลปะขอมโบราณประยุกต์ขนาดใหญ่สีน้ำตาลแดง มีลวดลายประณีตที่สวยงามมากๆ บรรยากาศรอบๆ วัด จะมีภูเขาและป่าไม้ล้อมรอบ มีความร่มรื่น สะอาด และสวยงาม

เป็นพระแท่นศักดิ์สิทธิ์ที่พระพุทธเจ้าเสด็จดับขันธปรินิพพานที่นี่ อีกทั้งยังเป็นที่ประดิษฐานรอยพระพุทธบาททำจากไม้ขนาดใหญ่แห่งเดียวในประเทศไทย ปูชนียสถานอันทรงคุณค่าของกาญจนบุรีโดยมีสิ่งที่ควรค่าแก่การเยี่ยมชมเป็นอย่างยิ่ง คือ พระแท่นดงรัง ซึ่งสันนิษฐานว่ามีมาตั้งแต่สมัยพระเจ้าบรมโกศ โดยพระแท่นดงรังนั้นเชื่อกันว่าเป็นพระแท่นศักดิ์สิทธิ์ที่พระพุทธเจ้าเสด็จดับขันธปรินิพพาน ถือเป็นปูชนียสถานจำลองเครื่องหมายแห่งเหตุการณ์ปรินิพพาน ของพระพุทธเจ้า ณ สาลวโนทยาน ประเทศอินเดีย โดยลักษณะของพระแท่นบรรทมนั้น เป็นหินแท่งทึบ มีรูปลักษณ์คล้ายแท่นหรือเตียงนอน เดิมทีมีต้นรังอยู่ริมพระแท่นข้างละต้นโน้มยอดเข้าหากันดูแปลกตา นอกจากนี้ภายในวัดมีโบราณสถานที่เกี่ยวข้องกับพุทธประวัติ เช่น บ่อบ้วนพระโอษฐ์ วิหารพระอานนท์